Ev sinema sistemi veya bir stüdyo kurmaya başlıyorsanız, muhtemelen ilk seçeceğiniz şey bir çift hoparlör olmuştur. Ancak bu sadece bir başlangıç. Kurulumunuz filmler, müzik veya oyun oynamak için olması fark etmeksizin, aktif bir Subwoofer, eksiksiz bir ses sisteminin temel bileşenlerinden birisidir. Bu yazımızda, stüdyo ve ev sinemanızdaki deneyiminizi nasıl geliştirebileceğiniz hakkında genel soruları yanıtlayacağız.

Subwoofer Nedir?

Meghan Trainor’un sözleriyle, “Bir Subwoofer tamamen bas ile ilgilidir.” Geleneksel iki kanallı veya surround ses kurulumundaki kendi başına üretemeyeceği düşük frekansları – özellikle 20-200Hz – ileten hoparlördür. Bu düşük frekanslar, davul, bas gitar ve boru org gibi enstrümanların yanı sıra patlamalar gibi film ses efektlerinden gelir.

Neden Bir Subwoofer Almalıyım?

Basları kendi hoparlörlerinizden de duyabilirsiniz, ancak bir Subwoofer sesi hissetmenizi sağlar. Hip Hop veya EDM gibi bas ağırlıklı müzikler dinlemek veya bir aksiyon filmini Subwoofer’lı veya Subwoofer’sız izlemek arasında çok büyük bir fark vardır.
Kendinize “Ben yukarıdakilerin hiçbirini yapmıyorum. Neden bir Subwoofer’a ihtiyacım var?” diye sorabilirsiniz.
Bir Subwoofer demek, yoğun bir bas gücü demektir. Bu sebeple Subwoofer’ın asıl işi olan alt frekansları hoparlörlerinize dahil etmeden, hoparlörlerinizi çok daha verimli bir şekilde kullanabilirsiniz. Bu sayede “Stereo Imaging” dediğimiz stereo görüntüleme çok daha doğru hale gelir. Yukarıda saydığımız Hip Hop veya EDM gibi müzik türleri Subwoofer’ınızdan alabileceğiniz maksimum performansı almanıza olanak tanır, bu tarz müziklerle ilgilenmiyorsanız dahi, bir Subwoofer daha canlı ve her şeyi kapsayan bir ses üretmeye yardımcı olur.

Subwoofer’ı Nereye Yerleştirmeliyim?

Dürüst olmak gerekirse, Subwoofer’ınızı istediğiniz her yere yerleştirebilirsiniz. Ancak tüm odalar farklı şekilde inşa edildiğinden sonuçlar tabii ki değişiklik gösterecektir. Subwoofer’ınızdan optimum bas performansı elde etmek konusunda ciddiyseniz, bazı deneme yanılmalar söz konusu olabilir.

Herkesin Subwoofer’ını yerleştirme esnekliğine sahip özel bir ev sineması veya stüdyosu olmayabilir. Eğer bir sinema sistemi için bir Subwoofer kullanacaksanız, sisteminiz muhtemelen oturma odanızda bulunacaktır. Bu da dekor, mobilya ve diğer şeylerin zeminde kapladıkları alanın arttığı anlamına geliyor. Bazı eşyaların yerlerini yeniden düzenlemeniz gerekebilir, ancak “Sweet Spot” dediğimiz sesin en iyi olduğu ayarı bulmanız için buna değer.

Bir Subwoofer’dan en iyi şekilde yararlanmak istiyorsanız, yerleştirmenin yanı sıra akustik işlemini de dikkate almalısınız. Gezegendeki en iyi Subwoofer’a sahip olabilirsiniz, ancak akustik olarak zayıf bir odadayken, ortalamanın bile altında bir bas tepkisi alabilirsiniz. Akustik paneller, difüzörler ve bas trap dediğimiz yalıtım malzemeleri, odanızın akustiğini iyileştirmenin en iyi yollarıdır.

Down-Firing ve Front-Firing Subwoofer’lar

Subwoofer’ların iki çeşidi vardır. Bir tanesi “Down-Firing”, yani “Aşağı Atım”, bu Subwoofer modelinde “woofer” yere bakacak şekilde konumlandırılmıştır. Diğeri ise “Front-Firing”, yani “Öne Atım”, bu Subwoofer modelinde içindeki “woofer” karşıya bakacak şekilde konumlandırılmıştır. Her iki seçenek arasında da gözle görülür ve direkt anlayabileceğiniz bir fark bulunmamakla birlikte, doldurmak istediğiniz alana, özellikle de Subwoofer’ı bir eve mi yoksa bir apartman dairesine mi yerleştirdiğinize bağlı olarak değerlendirmeniz gereken belirli faktörler vardır.

Subwoofer’ımı Nasıl Bağlamalıyım?

Bir Subwoofer, dikkati üzerine çekmediğinde en iyi şekilde çalışır. Subwoofer’ınız ve hoparlörleriniz tek bir birim gibi hareket etmelidir. Subwoofer’ınızdan gelen bas, hoparlörlerinizin geri kalanıyla sorunsuz bir şekilde çalışmalıdır. Bunu yapmanın en kolay yolu, Subwoofer’ınızın arkasında bulunan Low-Pass Crossover Knob’udur. Crossover, hoparlörlerinizin ses çıkarmaya başladığı ve Subwoofer’ın bas notaları üretmeye başladığı frekanstır. Crossover noktanızı, hoparlörünüzün en düşük frekans aralığının yaklaşık 10Hz üzerine ayarlamanız uygun olacaktır. Örneğin, hoparlörünüzün işleyebileceği en düşük frekans 34Hz ise, Subwoofer’ınızı yaklaşık 45Hz olarak ayarlayabilirsiniz.

Bir Taneden Fazla Almam Gerekir Mi?

15 Inch boyutunda büyük bir subwoofer, herhangi bir ev sineması veya stüdyo kurulumu için oldukça yeterlidir. Ancak, sisteminiz büyüdükçe, ikinci bir Subwoofer eklemek, bas tepkisinin tüm odaya eşit şekilde dağılmasını sağlamaya yardımcı olabilir. İki adet 15 Inch boyutunda Subwoofer, ses çıkış kapasitenizi 6dB’e kadar arttırabilir. Bir çift subwoofer, bas tepkisinin koltuktan koltuğa olan varyansını da en aza indirebilir ve oda boyunca düşük frekansların eşit dağıldığı bir model sunar. Oda boyutuna ve yerleşimine bağlı olarak, tek başına bir Subwoofer birden çok dinleme konumunda doğru bas tepkilerini vermeyi zorlaştırır. Bunun nedeni ise, tek bir Subwoofer’ın frekans yanıtının “Peak” noktalarına ve boş değerlere sahip olma eğiliminde olmasıdır. Peak, bir bas notasının en uç noktası, abartılmasıdır, boş değerler ise bas notasının olmadığı yerlerdir. Birlikte eşleştirildiğinde, iki Subwoofer, odadaki daha fazla yerde daha doğru bir frekans tepkisi sunarak bu Peak noktalarını ve boş değerleri yumuşatır.

Sonuç olarak bir Subwoofer, sisteminizin önemli bir parçasıdır. Bütçeniz kısıtlıysa, ev sineması veya stüdyonuzun henüz başlangıcındaysanız, yalnızca bir Subwoofer ile başlamanız doğru olur. Sisteminiz büyüdükçe, kurulumunuzda ikinci bir Subwoofer ekleyebilirsiniz. Daha fazla bas ekleyerek, bu bas frekanslarını bulunduğu odaya eşit bir şekilde dağıtırsanız, benzersiz bir ses deneyimi elde edebilirsiniz.